Thuật ngữ “hạch toán” được sử dụng với tần suất khá dày đặc trong lĩnh vực kế toán, tuy nhiên không phải ai cũng lý giải được “hạch toán là gì”. Nếu quý khách cũng đang băn khoăn với câu hỏi này, hãy cùng Kế toán Phú Thịnh tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.
Hạch toán là gì?
Hạch toán là gì? Đây là khái niệm dùng để chỉ toàn bộ quá trình ghi chép, phân loại, xử lý và phân tích các hoạt động kinh tế – tài chính phát sinh trong một tổ chức hoặc cá nhân. Thông qua việc hạch toán, các số liệu về thu – chi, tài sản, nợ phải trả hay lợi nhuận sẽ được phản ánh một cách có hệ thống và minh bạch. Mục tiêu lớn nhất của hoạt động này là cung cấp thông tin tài chính chính xác, kịp thời để hỗ trợ quản lý nội bộ, ra quyết định điều hành và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về tài chính – kế toán. Hạch toán cũng là công cụ để kiểm tra, giám sát hiệu quả sản xuất – kinh doanh, đồng thời làm căn cứ lập báo cáo tài chính và kê khai thu
Quản lý các hoạt động kinh tế là một nhu cầu tất yếu nảy sinh trong xã hội loài người. Vì vậy, đòi hỏi con người phải tiến hành đồng thời 4 quá trình: quan sát, đo lường, tính toán và ghi chép để có thể thu thập thông tin phục vụ cho việc quản lý tốt các hoạt động kinh tế.
Bao gồm:
- Quan sát: ghi lại sự tồn tại của đối tượng cần thu thập
- Đo lường: định lượng đối tượng cần thu thập bằng các đơn vị đo lường tổng hợp
- Tính toán: là quá trình sử dụng các tính toán, phương pháp phân tích, tổng hợp để lượng hóa thêm thành các chỉ tiêu tổng hợp.
- Ghi chép: là quá trình hệ thống hóa việc ghi chép từng thời kỳ và địa điểm phát sinh theo một trình tự nhất định để có cơ sở thông tin và đưa ra các quyết định phù hợp.
Với quan niệm trên, chúng ta có thể thấy hạch toán ra đời từ rất sớm và tồn tại ở mọi hình thái xã hội. Từ thời nguyên thủy, ngay cả khi nền sản xuất chưa phát triển, việc hạch toán hạch toán đã được thực hiện dưới những hình thức hết sức đơn giản: Đánh dấu vào thân cây, buộc dây… để ghi nhớ những thông tin cần thiết.
Đến các hình thái xã hội cao hơn, các quan hệ kinh tế nảy sinh kéo theo sự phát triển của hạch toán. Đặc biệt trong thời đại tư bản, hạch toán trở thành một phương tiện không thể thiếu, đây là thời kỳ hạch toán phát triển nhanh chóng và toàn diện.
Phân loại hạch toán
Hạch toán nghiệp vụ
Hạch toán nghiệp vụ kinh doanh là việc trực tiếp quan sát, phản ánh và kiểm tra từng quá trình kinh tế, nghiệp vụ cụ thể, phục vụ cho việc chỉ đạo thường xuyên, kịp thời việc thực hiện của các doanh nghiệp, các quá trình đó.
Giao dịch là tất cả các hoạt động kinh tế liên quan đến doanh nghiệp, hạch toán doanh nghiệp theo dõi từng quá trình từ cung cấp nguyên vật liệu, sản xuất hoặc tiêu thụ.
Hệ thống kinh doanh căn cứ vào nội dung và tính chất của từng nghiệp vụ kinh tế và yêu cầu quản lý để sử dụng các biện pháp phù hợp: hiện vật, sức lao động và giá trị.
Hạch toán thống kê
Là môn khoa học nghiên cứu số lượng trong mối quan hệ chặt chẽ với chất lượng của các hiện tượng kinh tế – xã hội với số lượng lớn trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể nhằm rút ra bản chất và tính toán của thống kê. quy luật trong sự phát triển của các hiện tượng đó.
Hạch toán kế toán
Tương tự như kế toán. Là khoa học thu thập, xử lý và cung cấp thông tin về tài sản, nguồn gốc hình thành tài sản và sự vận động của tài sản trong tổ chức, đơn vị.
- Sử dụng cả 3 loại thước đo nhưng thước đo giá trị là chủ yếu và bắt buộc.
- Thông tin được cung cấp thường xuyên, liên tục và toàn diện
3 đặc điểm của hạch toán kế toán
So với hạch toán thống kê, nghiệp vụ, hạch toán kế toán có những đặc điểm sau:
- Hạch toán kế toán là sự phản ánh và quản lý liên tục, toàn diện, có hệ thống mọi nguyên vật liệu, tiền vốn và mọi mặt kinh tế. Về bản chất, hạch toán nghiên cứu vốn kinh doanh (dưới góc độ tài sản và nguồn vốn) và sự vận động của vốn trong các tổ chức, đơn vị. Nhờ đó, hạch toán thực hiện được công việc quản lý liên tục cả nước, trong và sau quá trình sản xuất kinh doanh.
- Hạch toán sử dụng cả ba loại biện pháp, trong đó biện pháp tiền tệ được coi là chủ yếu. Nghĩa là, trong hạch toán, mọi giao dịch kinh tế đều được ghi nhận theo giá trị và biểu hiện bằng tiền. Nhờ đó, hạch toán đưa ra các chỉ tiêu tổng hợp phục vụ giám đốc thực hiện kế hoạch kinh tế – tài chính.
- Hạch toán sử dụng hệ thống các phương pháp nghiên cứu khoa học như chứng từ, đối ứng tài khoản, tính giá, tổng hợp – cân đối hạch toán. Trong đó phương pháp lập chứng từ hạch toán là hạch toán hạch toán là khâu đầu tiên và bắt buộc đối với mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Nhờ đó, số liệu do hạch toán cung cấp được đảm bảo phản ánh chính xác và có cơ sở pháp lý vững chắc.
Thông tin hạch toán có các đặc điểm nổi bật nào?
Thông tin hạch toán là thông tin động về sự luân chuyển của vốn. Trong doanh nghiệp, bức tranh toàn cảnh về quá trình sản xuất kinh doanh từ khâu cung cấp nguyên vật liệu đầu tiên cho sản xuất, qua khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ cuối cùng được phản ánh đầy đủ và sinh động qua các thông tin hạch toán.
- Thông tin hạch toán luôn là thông tin về hai mặt của từng hiện tượng, từng quá trình: tài sản và nguồn vốn, tình hình tăng giảm, chi phí và kết quả, .. Những thông tin này rất có ý nghĩa. tuyệt vời cho các ứng dụng hạch toán kinh doanh. Với nội dung cơ bản của tài chính
- Mỗi thông tin thu được là kết quả của quá trình hai chiều: thông tin và kiểm tra. Vì vậy, khi nói đến hạch toán cũng như thông tin thu được từ phân hệ này không thể tách rời hai đặc trưng cơ bản nhất là thông tin và kiểm tra.
Tuy mỗi loại hình hạch toán trên đều có những đặc điểm và phương pháp thực hiện riêng nhưng nhìn chung đều có quan hệ mật thiết với nhau trong quá trình thực hiện chức năng phản ánh và quản lý quá trình tái sản xuất xã hội của hạch toán. Chúng tôi hy vọng bài viết đã chia sẻ cho quý khách hiểu rõ “hạch toán là gì“. Nếu quý khách muốn được tư vấn chi tiết về các nghiệp vụ hạch toán, hãy liên hệ ngay với Kế toán Phú Thịnh nhé.
